YEŞİLLİ

MARDİN İLİ YEŞİLLİ İLÇESİ
YEŞİLLİ İLÇE TANITIM

Yeşilli, Mardin'in bir ilçesi.

YEŞİLLİ TARİH

YEŞİLLİ TARİHİ ESERLER

YEŞİLLİ KİLİSELER

YEŞİLLİ RESİMLER

YEŞİLLİ FOTOĞRAFLAR

YEŞİLLİ MANZARALAR

YEŞİLLİ GÖRÜNTÜLER

YEŞİLLİ VİDEO

YEŞİLLİ YEMEKLER

YEŞİLLİ SPOR

YEŞİLLİ MARDİN

YEŞİLLİ HABER

YEŞİLLİ KÜLTÜR

YEŞİLLİ SANAT

YEŞİLLİ FESTİVAL

YEŞİLLİ KİRAZ

YEŞİLLİ EMLAK

YEŞİLLİ KİRALIK

YEŞİLLİ SATILIK

YEŞİLLİ KONUT

YEŞİLLİ ARAÇ

YEŞİLLİ EKONOMİ

YEŞİLLİ TİCARET

YEŞİLLİEĞİTİM

YEŞİLLİ OKUL

YEŞİLLİ LİSESİ

YEŞİLLİ OTEL

YEŞİLLİ PANSİYON

YEŞİLLİ YURT

YEŞİLLİ SAĞLIK 

YEŞİLLİ HATSTAHANESİ

YEŞİLLİ DOĞA

YEŞİLLİ DAĞLARI

YEŞİLLİ COĞRAFYA

YEŞİLLİ AKARSULARI

YEŞİLLİ TARIM

YEŞİLLİ ULAŞIM

YEŞİLLİ İKLİM

YEŞİLLİ HAYVANCILIK

YEŞİLLİ KEÇİLERİ

YEŞİLLİ KİRAZLARI

YEŞİLLİ

MARDİN YEŞİLLİ

YEŞİLLİ İLÇE TARİH

TARİHİ :

Yeşilli İlçesi hangi tarihten beri yerleşim yeri olarak kullanıldığına dair elde kesin bir kayıt bulunmamaktadır. Ancak, Bölgede özellikle uzun süre hüküm süren Mardin Artukoğulları Beyliği zamanında Artukoğullarının yılın güz mevsiminde 3 ay süre ile Yeşilli (Rışmıl)'de ikamet ettikleri Abdulgani Efendinin Mardin Tarihi 22'nci sayfasında yazılmaktadır. Ayrıca, 1540 tarihinde 39 müslüman hanenin olduğu Diyarbakır Salnamesinde tespit edilmiştir.

Eski ismi Rışmıl olup, içinde yeşil örtünün çok olması nedeniyle Yeşilli adı verilmiştir. 1970 yılında belde, 1990 Yılında İlçe Statüsüne kavuşmuştur. İlçeye 1991 yılında ilk Kaymakam atanmıştır.

YEŞİLLİ İLÇE COĞRAFYA

COĞRAFYASI :

Yeşilli İlçesi Güneydoğu Anadolu Bölgesinde Mardin Merkezinin kuzeydoğusunda yer alır. Kuzeyinde Savur İlçesi, Ömerli İlçesi, güney ve batısında Mardin Merkez İlçesi yer almaktadır.

Yeşilli İlçesi tahminen 50.000 dönümlük bir alan kaplamaktadır. Yeşilli İlçesi torosların Güneydoğu Anadolu'yu çevreleyen yayın iç kısmında yer alan dağlık bölgeden mezopotamya düzlüklerine geçiş alanı içinde bulunmaktadır. İlçe merkezi içerisinde en alçak nokta İskanevleri civarında yaklaşık 780 m yüksekliktedir. En yüksek noktası ise kuzeyde su deposu yakınlarında 897 m civarındadır. Bu şekilde İlçe merkezi içerisinde yükseklik farkı 120 M.'yi bulmaktadır.

İlçe orman bakımından oldukça fakirdir. Orman bölgesi olarak değerlendirilecek alan yoktur. Yüksek kesimlerde tahrip artığı çalılıklar ve tektük meşelikler bulunmakta ve ilçeye bağlı Dereyanı Köyünde sulak kesimlerde köylüler tarafından yetiştirilen kavak ağaçları bulunmaktadır. Yeşilli İlçesi Kuzeydoğu-Güneybatı yönünde uzana vadi içerisinde kurulmuştur. Vadinin tabanı alüvyon toraklarla kaplıdır. Vadi verimli tarım sahası olarak kullanılmaktadır.

İlçe merkezi ile bağlı köyler kültür bitkileri yönünden oldukça çeşitlidir. İncir, erik, kiraz, nar, badem ve mahlep ağaçları başlıcalarını oluşturur. İlçede vadi yamaçlarında ve bağlı köylerde üzüm bağları bulunur. İlçenin ova kısmındaki köylerinde tahıl üretimi yapılmakta olup,başlıca çeşitleri buğday, arpa, ve mercimek oluşturmaktadır.

İlçede ve bağlı köylerde büyük ve orta büyüklükte akarsu bulunmamaktadır. Sadece yer altı kaynaklarından çıkan suyun oluşturmuş olduğu küçük dereler bulunmaktadır. Bu kaynaklar sebze bahçeleri, kavak ağaçlarının sulamalarında ve içme suyu olarak kullanılmaktadır.

İlçe Mardin Merkeze çok yakın olmakla birlikte iklim yönünden farklılık gösterir. Sıcaklık Mardin Merkeze göre mülayimdir. Yağışlar İlkbahar ve Sonbahar aylarında görülür. Kışın sıcaklık 8 dereceye kadar düşer. Yağan kar toprakta uzun süre kalmaz, son derece düzensiz bir yağış rejimi mevcuttur. Bazen yıllık yağışın büyük bir kısmı bir hafta içinde düşer. En yüksek sıcaklık Temmuz aylarında görülür, sıcaklık ortalama 40 dereceye kadar çıkar.

YEŞİLLİ İLÇE SOSYAL YAPI

İlçe Merkezinde konut yapımında taş ve betonarme binalar dikkati çekmekte olup, kat sayısı genellikle iki ve daha fazladır. Alt katlar garaj olarak kullanılmaktadır. Ayrıca yıllarda apartman tipi evler yapılmaya başlanmıştır. İlçede çoğu evler bir avlu ile çevrilmiştir. Dikkati çeken ayrı bir nokta da evlerin damlarının düz olmasıdır. Düz damlar yaz mevsiminin çok sıcak olması nedeniyle üzerinde yatmak için kullanılmaktadır.

Köy evleri genellikle kerpiçten yapılıp, üstleri ağaç ve topraklarla örtülüdür. Ancak son yıllarda köylerde de betonarme evler yapılmaya başlanmıştır

Yerleşmede herhangi bir tarihi yapı bulunmamaktadır. Ayrıca tescilli veya tescile konu olabilecek bir yapı da bulunmamaktadır.

YEŞİLLİ İLÇE EKONOMİ

EKONOMİK DURUM:

Yeşili 1970'li yıllarda geçiminin büyük bir kısmını tarımdan sağlamakta idi. Bu yıllarda Yeşilli Halkı tütün, üzüm, meyve ve sebze üretimi yapar ve bu ürünleri Mardin İl merkezine satardı. 2008 yılı itibariyle bu görünüm oldukça değişime uğramıştır. İlçe merkezinde tarım oldukça azalmış, köylerde devam etmektedir. Tarla yüzölçümleri açısından bakıldığında, Yeşilli İlçesinin toplam Yüzölçümünün % 71i (34.420 Dekar) ekime elverişli araziyi oluşturur. Arazinin %29'u (13.598 Dekar) tarıma elverişli olmayan dağlık, orman, fundalık ve eğimli arazilerdir.

-Ekilebilen arazinin %94'ünde (32.100 Dekar) kuru tarım ve bağcılık yapılırken %6'sında (2.140 Dekar) sulu tarım yapılır. Sulu tarım yapılan arazide sebze ve meyvecilik yapılmaktadır. Tarımda hem fenni hem de hayvansal gübre kullanılmaktadır.

-İlçede yetiştirilen tarım ürünlerinin başlıcalar hububat, sebzecilik ve meyveciliktir. İlçede yetiştirilen tarım ürünlerinin başlıcalar buğday, arpa, mercimek, mısır, nohut, pamuk ve yem bitkileri olup, İlçe tarımının %40'ını oluşturur.

-İlçe tarımının %5'ni sebzecilik oluşturmaktadır. Yetiştirilen başlıca sebzeler çeşitleri; domates, biber, patlıcan, maydanoz, fasulye, lahana, soğan ve benzeri sulu tarım alanlarında yetişen sebzelerdir

-İlçe tarımında meyvecilik bağcılıkla birlikte %55'lik bir yer tutar. İlçede yetiştirilen meyvelerin başlıcalar; nar, elma, armut, ceviz, kiraz, mahlep, yaş incir, badem, melengiç, dut vs. ile üzüm bağlarıdır. 2008 Yılı itibariyle İlçede 93.292 Meyve veren, 9000 civarında meyve vermeyen ağaç vardır.

-İlçe tarımında makineleşme fazla gelişmemiştir. Bunun nedeni ise arazinin fazla engebeli olması ve çok parsellenmiş olmasından kaynaklamaktadır.

İlçe tarımında 32 adet traktör, 29 adet pulluk, 5 adet diskaro, 4 adet merdane, 19 adet kültürvatör ve 4 adet mibzer kullanılırken, 500 adet civarında karabasan olması bu konuda fikir vermektedir. Traktör sayısının azalması modern tarım aletlerinin de azalmasına ve tarımda daha az kullanılmasına neden olmuştur.

Çiftçi sayısı 623'tür.

YEŞİLLİ İLÇE HAYVANCILIK

Hayvancılık; Son yıllarda İlçe hayvancılığında bir gerileme yaşanmaktadır. Ticari hayvancılık hemen hemen hiç yapılmamakta, halk ancak kendi ihtiyaçları için gerekli olan et, süt ve yumurta için gerekli hayvanları beslemektedir. 2008 verilerine göre Büyük baş hayvan sayısı 845, küçükbaş hayvan sayısı 10.900, kümes hayvanlarının sayısı da 3.544 adettir. İlçe arazisinin eğimli olması yük ve çeki hayvanlarının önemini artırmaktadır. İlçede 698 adet yük ve çeki hayvanı bulunmaktadır.

YEŞİLLİ İLÇE ARICILIK

Arıcılık; İlçeye bağlı bir mahallede faal arıcılık yapılmaktadır. 74 adet yeni usul kovanda arıcılık yapılmaktadır.2008 yılı itibariyle 2.000 Kg bal ve 100 Kg bal mumu üretilmiştir.

Günümüz itibariyle ilçe gelirinin büyük bir kesimi nakliyecilik, ticaret ve yurt dışında bulunan Yeşilli ailelerinin gönderdiği döviz oluşturmaktadır. İlçede Malmüdürlüğü vergi dairesine kayıtlı mükellef sayısı Gerçek Usul (Gelir Vergisi)'de 517, Basit Usulde 152 ile Kurumlar Vergisi 8 mükellef olup, bunların çoğu nakliyecilikten mükellef olanlardır.

İlçenin Mardin merkeze yakın olması nedeniyle ticaret pek fazla gelişmemiştir. Halk alışverişinin çoğunu Mardin İl merkezinden yapmaktadır. Son birkaç yılda İlçede modern işyerleri kurulmaya başlanmıştır. Yine 2007 yılında Mardin'li İş adamı Münir ÇAĞLAR tarafından bir deri fabrikası yaptırılıp hizmete açılmıştır. Bu fabrikada 25 kişiye istihdam olanağı sağlanmıştır.

İlçede Ziraat Bankası mevcut olup, Fuar, sergi, Panayır gibi etkinlikler bulunmamaktadır. Ancak, 1998 Yılından beri birkaç yıl hariç olmak üzere; Haziran Ayının ilk haftasında kutlanan Yeşilli Kiraz Festivali ve Şenlikleri düzenlenmektedir.

YEŞİLLİ İLÇE EĞİTİM VE KÜLTÜR

EĞİTİM VE KÜLTÜR DURUMU :

-İlçe Milli Eğitim Müdürlüğü bünyesinde 1 Müdür, 1 Şube Müdürü, 1 Şef, 3 Memur ve 2 Hizmetli olmak üzere 8 personel görev yapmakta olup, Şube Müdürlüğü boş olduğundan buranın Vekâlet görevi Halk Eğitim Merkezi Müdür Vekîli tarafından yerine getirilmektedir.

-İlçemizde bulunan Eğitim ; Öğretim Kurumları ile Öğretmen ve Öğrenci bilgileri hakkındaki bilgiler ise aşağıdaki tablolarda gösterildiği gibidir.

OKULLARA GÖRE ÖĞRENCİ SAYISI

SIRA

NO

OKULLAR

GENEL TOPLAM

K

E

T

1

CUMHURİYET LİSESİ

184

218

402

2

SAKARYA İÖO

445

489

934

3

19 MAYIS İÖO

367

367

734

4

BAHÇEBAŞI İÖO

163

195

358

5

MAKBULE DEMİR İÖO

113

114

227

6

NAMIK KEMAL İÖO

80

74

154

7

Y.İ.B.O.

161

224

385

8

AHMET DEMİR İÖO

97

83

180

9

ATATÜRK İÖO

104

144

248

10

ALIÇLI İÖO

20

13

33

11

DEREYANI İÖO

71

62

133

12

KOYUNLU İÖO

26

37

63

13

KÜTÜKLÜ İÖO

28

24

52

14

OVAKÖY İÖO

21

25

46

15

SANCAR İÖO

14

15

29

16

UZUNKÖY İÖO

12

16

28

17

ZEYTİNLİ İÖO

34

32

66

18

ZÜBEYDE HANIM ANA OKULU

11

11

22

GENEL TOPLAM

1951

2143

4094

-İlçemize bağlı Bülbül Köyü ile Sancar Köyü Karasöğüt Mezrasındaki bulunan okullar ise; öğrenci azlığı nedeniyle eğitime kapalıdır.

-İlçemizde bulunan Öğretmen Evi, Belediye Hizmet Binasının 5 katında Belediyenin tahsis ettiği geçici binada 2 oda 4 yataklı ve lokal kısmı ile öğretmenlerimize hizmet vermektedir.

-İlçemizde Yaygın Eğitim olarak Halk Eğitimi Merkezi Müdürlüğümüz hizmet vermektedir. Halk Eğitimi Merkezi Müdürlüğünde 3 Müdür Yardımcısı görev yapmakta olup, bunlardan birisi tarafından Müdürlük Vekâlet yürütülmektedir.

-İlçemizde Kitapevi, basımevi, Sinema ve Tiyatro bulunmamakta olup, Okullardaki folklor faaliyetleri dışında herhangi bir folklorik çaba bulunmamaktadır.

-İlçemizde sportif olarak faaliyet gösteren 1 tek Yeşilli Spor Kulübü futbol dalında Mardin 2. Amatör Kümede mücadele etmektedir.

YEŞİLLİ İLÇE ULAŞIM VE ALT YAPI

ULAŞTIRMA VE ALT YAPI DURUMU :

Karayolu; İlçe Mardin-Batman ve Mardin-Savur yolu üzerinde bulunmaktadır. Yeşilli Savur Karayolu üzerinde İlçeye bağlı Dereyanı köyü bulunmaktadır.

YEŞİLLİ İLÇE KÖY YOLLARI
Köy Yolları;

· İlçe Merkezi ile Dereyanı, Koyunlu köyleri Mardin-Savur karayolu ile birbirine bağlantılı

· Koyunlu Köyünden Savur Devlet yolu Karayoluna kadar olan 2km'lik yol Asfalt sathi kaplama yapılmıştır.

· İlçenin doğusunda bulunan Bihika Mezrası İlçeye stabilize bir yolla bağlanmış olup,

· İlçe Merkezinin Güneyinde yer alan Ovaköy ve Zeytinli Köylerine İlçe Merkezi Gülizar deresi yolu açılarak İlçe merkezine kadar asfalt sathi kaplama yapılarak ulaşım sağlanmıştır.

· Ovaköy yol ayrımı-Uzunköy-sancar-Sancar Karasöğüt mezrası 14,6 km yol asfalt sathi kaplama yapılarak köylerin grup yolla akışları sağlanmıştır.

· Ovaköy- Kütüklü -Alıçlı 11 Km lik yol asfaltlanarak yol standadı yükseltilerek ulaşımı sağlanmıştır.

· Ovaköy-Merkez Ortaköy beldesi 4 km lik yol asfaltlanarak ilçeniz Nusaybin-Mardin Devlet yoluna ulaşımı sağlanmıştır.

İlçemizde; Havayolu, demir yolu, enerji santralleri bulunmamaktadır.

Su Durumu;

· İlçe Merkezindeki içme suyu ihtiyacı İlçede bulunan yer altındaki su kaynaklarından ve Koyunlu köyünden çıkarılan artezyen kuyularıyla karşılanmaktadır.

· Sancar,Zeytinli,Bülbül köylerine sondaj kuyusu terfi edilerek İçme suyu yapılarak köyün temiz içme suyu temini sağlanmıştır

· Köylerin içme suları da köylerinde çıkarılan artezyen kuyularınca karşılanmaktadır., Uzunköy ve Bihika Mezraları içme suyu ihtiyaçları yer altından çıkan ile karşılanmaktadır.

Kanalizasyon; İlçe Merkezinde son yıllarda Kanalizasyon şebekelerinin %80 'i kadar yapılmış, köylerde ise kanalizasyon şebekesi olmayıp, lağım çukurları ile kanalizasyon işlevi görülmektedir.

Haberleşme; İlçe Merkezinde yayın yapan resmi ve özel radyo, Televizyon olmadığı gibi, Yayın yapan yerel gazete ve dergi de bulunmamaktadır.

İlçe Merkezinde tam otomatik 1704 abone kapasiteli Telefon santrali ve yer altı şebekesi mevcut olup, çalışan abone sayısı 1224, boş kapasite ise 480'dir. Köylerde ise; İlçeye bağlı köylerden Dereyanı ve Koyunlu Köyleri Ömerli İlçesine bağlı Çınaraltı Köyünde bulunan santral ile telefon şebekesine bağlanmış olup, Ovaköy ve Zeytinli Köyüne Mardin Santraliyle telefon bağlanmıştır.

 Bülbül Köyüne ise İlçe Merkezindeki santrale bağlı olup, Sancar Köyünde kurulu bulunan 114 abone kapasiteli Telefon santralinde ise; Sancar ve Uzunköy Köyleri yararlanmakta ve halen 33 abonesi mevcut tur. Diğer köylerimizde Alıçlı ve Kütüklü Köylerinde ise; henüz telefon bağlanmamıştır.

YEŞİLLİ İLÇE SAĞLIK
Sağlık;

İlçemiz Merkezinde Gül Mahallesinde kendi binasında faaliyet gösteren köy tipi 1 No'lu Sağlık Ocağı, İlçemiz Şirinevler Mahallesinde 2006 Yılında hizmete açılan ilçe tipi 2 No'lu Sağlık Ocağı ile Karşıyaka Mahallesinde havırsever Ahmet DEMİR adlı vatandaşımız tarafından yaptırılmış olan Ana Çocuk Sağlığı ve Aile Planlaması Merkezi bulunmaktadır. İlçemizde bulunan A2 tipi 112 Acil İstasyonunda ise; 24 saat hizmet verilmektedir.

Köylerimizde ise; Dereyanı Köyünde faal olan 1 adet Sağlık Ocağı bulunmakta, Sancar ile Uzunköy Köylerimizde ise; Sağlık Evleri mevcut olup, kapalıdırlar

İlçe bulunan Sağlık Kurumları ile personele ilişkin bilgiler aşağıdaki tabloda gibi olup, Nolu Sağlık Ocağı doktorlarından 1'si halen Mardin Devlet Hastanesinde Geçici olarak görevli olup, Dereyanı Sağlık Ocağında görevli Ebe'de ücretsiz izindedir.

Personelin

Unvanı

1 Nolu

Sağlık Ocağı

2 Nolu

Sağlık Ocağı

Dereyanı

Köyü

Sağlık

Ocağı

112 Acil

Ana Çocuk Sağlığı ve Aile Planlaması Merkezi

Doktor

4

1

0

0

0

Ebe

3

2

1

0

0

Hemşire

3

0

1

0

0

Sağlık Memuru

(Tıbbi Sekreter)

2

1

0

0

0

Sağlık Memuru

(Laborant)

1

0

0

0

0

Paramedic

0

0

0

2

0

ATT

(Acil Tıp Teknikeri)

0

0

0

5

0

Memur

1

0

0

0

0

Şoför

0

0

0

3

0

Hizmetli

0

1

0

0

0

İşçi (Sıtma)

0

1

0

0

0

T O P L A M

14

6

2

10

0

Turizm; İlçemizde Turizme konu olabilecek yerler, Yeşil Vadi ile Kömürlü Kasrı tarihi ve mesire yerleridir.

Küçük Sanayi Sitesi; İlçemizde Organize Sanayi Sitesi yoktur. İlçe sınırda olmadığından Sınır Ticareti yapılmamaktadır. Ancak, Habur Sınır Kapısı açık bulunduğu dönemlerde özellikle kamyon nakliyeciliği açısından İlçe Nüfusuna orantılı olarak, büyük bir artış göstermekte, İlçe gelir kaynağı içerisinde nakliyecilik ilk sıraya yükselmektedir.

YEŞİLLİ İLÇE NÜFUS

NÜFUS DURUMU :

Adrese Dayalı Nüfus Kayıt Sistemine göre İlçe merkezinde 7.025 erkek, 6.808 kadın olmak üzere 13.833 kişi olup, köylerde 1.848 erkek, 1.853 kadın olmak üzere 3.701 kişi ikamet etmektedir. İlçe nüfusunun toplamı 8.873 erkek, 8.661 kadın olmak üzere 17.534 kişidir. Nüfusun dağılımı aşağıdaki tabloda görülmektedir.

1- ADRESE DAYALI NÜFUS KAYIT SİSTEMİNE GÖRE İDARİ

BİRİMLERİN NÜFUSLARI

İdari Birim

Toplam

Erkek

Kadın

İlçe Merkezi

13.833

7.025

6.808

Alıçlı Köyü

256

125

131

Bülbül Köyü

82

43

39

Dereyanı Köyü

980

468

512

Koyunlu Köyü

330

167

163

Kütüklü Köyü

403

206

197

Ovaköy

393

215

178

Sancar Köyü

395

191

204

Uzunköy

309

153

156

Zeytinli Köyü

553

280

273

T O P L A M

17.534

8.873

8.661

2- ADRESE DAYALI NÜFUS KAYIT SİSTEMİNE GÖRE İDARİ

MERKEZ VE KÖYLERDEKİ ERKEK İLE KADIN NÜFUS DAĞILIMI

İdari Birim

Erkek

Kadın

Toplam

Merkez

7.025

6.808

13.833

Köyler

1.848

1.853

3.701

T O P L A M

8.873

8.661

17.534

YEŞİLLİ İLÇE KÖYLERİ

Köyler: Alıçlı • Bülbül • Dereyanı • Koyunlu • Kütüklü • Ovaköy • Sancar • Uzunköy • Zeytinli

Mardin İlçeleri: Merkez ilçe • Dargeçit • Derik • Kızıltepe • Mazıdağı • Midyat • Nusaybin • Ömerli • Savur • Yeşilli